BAS®

Seperasyon Nedir, Faydaları Nelerdir?

Seperasyon, iki veya daha fazla farklı maddenin fiziksel veya kimyasal özelliklerine göre ayrıştırılması işlemdir. Bu işlem endüstriyel üretiminde, laboratuvar çalışmalarında, çevre mühendisliğinde, tıbbi ve kimyasal analizler gibi pek çok alanda yaygın olarak kullanılır. Seperasyon işlemi sırasında kullanılan pek çok yöntem vardır. Bu yöntemler maddenin kullanım amaçlarına ve özelliklerine göre değişikliklere gösterir. Bu yöntemlerin belli başlı olanları; fiziksel, kimyasal, termal ve mekanik yöntemlerdir.

Seperasyonun Faydaları

Seperasyon, işleminin kullanıldığı alanlara göre pek çok faydası vardır. Bu faydaları şu şekilde belirtebiliriz: Seperasyon işlemi sayesinde, farklı bileşenler birbirinden ayrılarak, endüstriyel üretim süreçlerinde maddelerin saflaştırılmış olur. Bu sayede, daha yüksek kalite ve saf maddeler elde edilir. Su veya hava gibi çevresel faktörlere bağlı olarak kirliliğe maruz kalmış maddeler seperasyon işlemi ile arıtılır. Bu sayede, çevre kirliliği azaltılarak su veya hava kalitesi iyileştirilmiş olur.

Kimyasal analizlerde kullanılan bu işlem sayesinde farklı bileşenlerin miktarları ve özellikleri belirlenebilir. Bunun sonucu olarak maddelerin özellikleri hakkında daha detaylı bilgi edinmek mümkün olur. Seperasyon işleminin diğer bir faydası ise, geri dönüşüm süreçlerinde kullanılarak atık maddelerin tekrar kullanılabilir hale getirilmesine yardımcı olmasıdır. Geri dönüşüm sayesinde atıkların azaltılarak ve doğal kaynakların korunması sağlanır. Endüstriyel üretim süreçlerinde yoğun olarak uygulanan seperasyon işlemi sayesinde maddeler daha verimli bir şekilde kullanılır ve bu sayede, üretim süreçleri daha ekonomik olur, hem de atık miktarı azaltılır.

 Seperasyon İşlemi Nasıl Yapılır?

Farklı maddelerin birbirinden ayrıştırılması işlemi olan seperasyon, farklı yöntemler kullanılarak gerçekleştirilir. Uygulanacak işlem, ayrılmak istenen maddelerin miktarına, özelliklerine ve amaçlarına göre değişiklik gösterir. Yaygın olarak uygulanan seperasyon yöntemleri ve nasıl yapıldıkları hakkında kısaca bilgi verilmiştir.

  • Filtrasyon

Sıvı maddeleri katı maddelerden ayrıştırmak için kullanılan bir yöntemdir. Bu yönteme çay yapraklarının süzülme işlemi örnek olarak verilebilir.

Dekantasyon:

İki farklı yoğunlukta olan sıvıların ayrıştırılması için kullanılan bir yöntemdir. Bu işlemde amaç, üstteki sıvıyı ayrıştırarak alttaki sıvıyı elde etmektir.

  • Distilasyon

Bu yöntemle sıvıların buharlaştırılıp ve yeniden yoğunlaştırılarak ayrıştırma işlemi gerçekleştirilir.

  • Ekstraksiyon

Bu yöntemle, katı veya sıvı maddeler bir çözücü ile karıştırılarak yapılır. Bu işlem, daha çok kimyasal maddelerin analizi için kullanılır.

  • Romatografi

Kimyasal bileşenlerin ayrıştırılması için kullanılan bir yöntem olan kromatografi, bir malzeme üzerinde hareket eden bileşenlerin farklı etkileşimlerinden yararlanılarak yapılır.

Seperasyonun Kullanıldığı Alanlar Nelerdir?

Geniş bir uygulama alanı olan seperasyon işleminin yapıldığı başlıca yerler şunlardır: Kimya alanında farklı bileşenleri ayrıştırmak için kullanılır. Gıda sanayinde, özellikle katkı maddelerin ve diğer kimyasalların gıda ürünlerinden ayrıştırılması için kullanılır. Biyoteknoloji alanında ise, birçok farklı bileşenin ayrıştırılması ve saflaştırılmasında seperasyon işlemi uygulanır. Kullanım alanlarından biri de, özellikle çevreyi korumada; su, hava ve diğer çevresel materyallerin ayrıştırılması ve saflaştırılmasıdır. Çok sık kullanılan alanların başında ilaç endüstrisi gelmektedir. Bu endüstride birçok farklı bileşenin ayrıştırılması ve saflaştırılması kullanılır. Bu alanların dışında tıp, petrol endüstrisi ve nükleer enerji gibi diğer pek çok alanda kullanılır.